8 maart 2024

Kennismaken met klassieke muziek

Joseph Haydn

De Oostenrijkse componist Joseph Haydn wordt met Mozart en Beethoven gerekend tot de grootste componisten uit de Klassieke Periode.
Als hij 5 jaar oud is krijgt hij al muziekles van zijn oom. Op zijn 8e wordt  hij sopraan van de Stephans Dom in Wenen.

Al vroeg had Haydn beslist dat hij componist wilde worden, wat zijn ouders ten zeerste afkeurden.
Zij vonden dat hun zoon meer voor het priesterschap in de wieg was gelegd, maar Haydn zette door.

Hij kreeg, 23 jaar oud, zijn eerste vaste betrekking als Kapelmeester aan het Hof van Graaf von Morzin. Dit orkest werd even later opgeheven en Haydn kreeg een nieuw dienstverband aan het Hof van de steenrijke vorstenfamilie Esterházy.
Haydn was tot 1790 bij de Esterházy’s in dienst.
Als Kapelmeester en Hof-componist had hij veel werk want de Esterházy’s waren grote cultuurliefhebbers. Haydn heeft dan ook vele werken geschreven voor het vorstelijk orkest.

In 1779 kwam er een omwenteling.
Haydn had een nieuw contract met de Esterházy’s getekend, waardoor zijn composities niet langer het eigendom van de vorsten waren en hij voor eigen rekening mocht publiceren.

Tijdens zijn verblijf bij de Esterházy’s schreef Haydn een zeer groot aantal werken, waaronder Pianowerken, Liederen, Opera’s en Symfonieën.

Haydn ontmoette in 1782 Wolfgang Amadeus Mozart en zij werden goed vrienden, ondanks het feit dat Haydn toen 50 en Mozart 26 jaar oud was.

Na de dood van Nicolaus Esterházy in 1790 ging Haydn naar Londen.
Daar schreef hij de laatste 12 van zijn 106 Symfonieën.
Hij verbleef in Londen in 1791-1792 en 1794-1795.

In 1795 keerde Haydn definitief terug naar Wenen.
Daar hield hij zich tot zijn dood in 1809 vooral bezig met religieuze muziek zoals vele Missen en  Oratoria (die Schöpfung en Die Jahreszeiten).
Deze werken waren zijn laatste composities en getuigden nog van een geweldige scheppingskracht.

Andere componisten kwamen in de belangstelling, zoals Ludwig van Beethoven, met wie Haydn overigens niet zo best kon opschieten.
Haydn was bij leven al erg populair en bleek belangrijk als voorganger van Mozart en Beethoven.

Haydn heeft grote invloed gehad op de muziekgeschiedenis.
In zijn vroegste werken was hij nog erg beïnvloed door de Barokstijl, maar Haydn ontwikkelde zich tot een Klassiek componist en met hem ontwikkelde zich de muziek in het algemeen.
Hij stond aan de basis van de vorming van de vierdelige symfonie en droeg bij aan de ontwikkeling van de sonatevorm. Ook ontwikkelde hij het strijkkwartet en schreef er maar liefst 68.
Zijn faam was tijdens zijn leven al zo groot, dat vele werken van tweederangs componisten onder zijn naam werden uitgegeven.

Op deze middag worden beroemde werken van Haydn uitgebreid besproken en beluisterd.
Boudewijn Hopman, violist, neemt u mee in de wereld van Joseph Haydn in een muzikale lezing, ondersteund door diverse muzikale intermezzo’s.

Aandacht voor: Haydn’s Variatiekunst, de Karakteristieken van enkele van zijn beroemde Symfonieën welke fraaie namen dragen zoals: Mit dem Paukenschlag, De Filosoof, Die Abschiedssymfonie, La Reine, Mit dem Paukenwirbel.
Daarnaast het beroemde “Kaiser – Quartet”, vocale muziek zoals de “English Canzonettas”, de Geschiedenis van de trompet en Haydn’s wervelende Trompetconcert.

25 april 2024, 14.00 – 16.30 uur, Ontmoetingscentrum, Beek en Donk.

De middag in het Ontmoetingscentrum kost voor leden € 5,- en voor niet leden € 6,50, inclusief koffie of thee.